UNESCO eğitim, bilim ve kültür alanlarındaki amaçlarını kendisine üye olan her devlette kurulan Milli Komisyonlar aracılığıyla gerçekleştiren ve dünyaca kabul görmüş olan bir kuruluştur. Dünya üzerinde bulunan eşsiz ve muhteşem güzellikte olan eserleri, yapıları ve oluşumları koruma altına alan ve bu güzelliklerin önemini vurgulayarak bir dünya mirasları listesi oluşturulmuştur. Biz de sizler için detaylıca araştırdık ve herkesin mutlaka bilmesi gereken UNESCO dünya mirası top 10 listesi hazırladık. Keyifli okumalar!
1. ABD – Yellowstone Milli Parkı
Yellowstone Milli Parkı, dünyanın ve Amerika Birleşik Devleti’nin ilk ulusal parkı olma özelliği ile 1978 yılında UNESCO dünya mirasları listesine kabul edilmiştir. Milli Parkı, Amerika’nın birbirinden farklı üç farklı eyaletinde bulunmakla beraber, parkın %1’i Idaho da, %3’ü Montana da ve %96’sı Wyoming eyaletinde yer alır. Bu bağlamda parkı oldukça ilginç yapan asıl kısım da budur. Tüm bunların yanı sıra, Yellowstone ulusal parkının yaklaşık 9.000 km2’lik sınırları içerisinde bir doğal orman alanı da bulunuyor. Bu sayede insanlar hem parkta vakit geçirebiliyorlar hem de ormanlık alanı keşfe çıkabiliyorlar.
2. Kanada – L’Anse Aux Meadows Milli Tarih Siti
1960 yılında bulunan L’Anse aux Meadows Milli Tarih Siti’nin önemi Vikingler ile ilişkilendirilmektedir. Norveçli araştırmacı Helge Ingstad ve bir arkeolog olan eşi Anne Stine Ingstad tarafından bulunan kalıntılar doğrultusunda Viking’lerin Grönland dışında Kuzey Amerika’da da yaşam izlerine rastlanan tek yerleşim yeridir. 1978 yılında ise UNESCO tarafından dünya mirası top 10 listesi içerisine kabul edilmiştir. Kanada’nın Newfoundland ve Labrador eyaletinde bulunmakta olan L’Anse aux Meadows Milli Tarih Siti aynı zamanda Newfoundland Adası’nın kuzeyinde yer alan arkeolojik bir kazı yeridir.
3. Polonya – Tarihi Krakow Şehri
Polonya’nın en eski ve en büyük üç şehrinden biri olan Kraków Tarihi şehri, Vistül Irmağı ile Wawel Tepesi’nin kesiştiği yer olan Polonya’nın güney kısmında yer almaktadır. Eski kralların yaşamlarını burada geçirmiş olmaları ve elbette eski başkent olması ile tarihe tanıklık ettiğinden, ükenin adeta bir bilim, kültür ve sanat merkezi haline gelmiştir. Krakow’a yaklaşık 9 saat uzaklıkta olan Oświęcim, aynı zamanda II. Dünya Savaşı’ndan önce ağırlıklı olarak Yahudi’lerin yaşadığı bir kasaba olan Auschwitz’e de ev sahipliği yapmaktadır. Adolf Hitler döneminde Auschwitz-Birkenau Toplama Kampı olarak kullanılan bölge, günümüzde düzenlenen turlar ile ziyaretçilerini beklemektedir.
4. Kanada – Nahanni Milli Parkı
Nahanni Milli Parkı, Kanada’nın Kuzeybatı Toprakları’nda yer almaktadır. Park, Mackenzie Dağları üzerinde olup, alan olarak 30,000 km2’dir. Parka adını veren Nahanni Nehri kanyonların içinden geçerek şelaleden aşağı akar ve çevresindeki yüksek dağlarıyla ladin ormanları ile kavuşumu sayesinde eşsiz bir doğal manzaraya dönüşmektedir. Kutup tundrası ve soğuk kuzey ormanları arasında yer aldığı için burada yaşayan bir çok hayvan çeşidini de içerisinde bulundurmaktadır. Nadir bulunan memelilere (boz ayı, karibu) ve yine nadir bulunan bir orkide türünü de bünyesinde barındırmaktadır.
5. Etiyopya – Lalibela’daki Dağa Oyulmuş Kiliseler
Etiyopya’nın kuzey bölümündeki Lasta dağları arasında yer alan Lalibela şehrinde yer alan kayalara oyulmuş tarihi kiliseler, UNESCO tarafından dünya mirası top 10 listesi içerisine eklenmiştir. 10. ve 13. yüzyıllar arasında ülkeyi yöneten Zagwe hanedanlığı hakkında çeşitli efsanelerin süregelmesiyle şimdiki adını aldığı bilinmektedir. Şehirde orta çağdan kalma ve kayalara oyulmuş olan on bir adet tarihi kilise bulunmaktadır. Bununla birlikte şehri bu kadar özel yapan özelliklerinden bir tanesi de, Lalibela’da bulunan Adsum katedralinin altında ahit sandığının saklanıldığının düşünülmesidir.
6. Senegal – Gorée Adası
Gorée Adası, Senegal’in Dakar şehrinde yer alan on dokuz eyaletten bir tanesidir. Gorée Adası konum olarak Afrika’nın içlerine kadar uzanabilen yollarının bulunması nedeniyle köle ticaretinde de çok önemli bir yere sahip olmuştur. Uzunluğu 900 m, genişliği ise 350 m olan Gorée adasının aynı zamanda Cap-Vert yarımadasına bakan küçük bir limanı da bulunmaktadır. 1450 yılında Portekizler tarafından taştan küçük bir kilise inşa edilmiş, bu olaydan sona da Gorée adası yalnızca mezarlık olarak kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları tekrar köle ticareti için önemli bir yer haline gelen ada, 1848’lere gelindiğinde Fransa’da köleliğin kaldırılmasının hemen ardından değerini kaybederek bir deniz karakoluna çevrilmiştir.
7. Ekvador – Tarihi Quito Şehri
Güney Amerika’nın kuzeydoğusunda yer alan Quito (Kito) Şehri Ekvador’un başkentidir. Şehrin yüksekliği 2,500 m olup dünyadaki ikinci en yüksek yerleşim alanına sahip başkentlerden bir tanesidir. 300 yıllık bir sömürge tarihine tanıklık eden Quito şehrinde insanlar yaşamlarını sürdürmeye çalışmıştır. 10 Ağustos 1809’da İspanya’dan bağımsızlığı kazanmak adına yapılan, fakat bir sonraki yılda yenilgiyle sonuçlanan bir hareketlenme yaşanmıştır. Ülkede yalnızca iki çeşit mevsim bulunmaktadır; nemli ve kuru. Haziran ve Eylül arası kuru mevsim (yaz), Ekim ile Mayıs arası ise nemli mevsimdir (kış).
8. ABD – Mesa Verde Milli Parkı
Mesa Verde Milli Parkı, ABD’nin Colorado eyaletinde bulunmaktadır. Milli parkta Pueblo halkı tarafından inşa edilen bir müzenin, bir sarayın ve vadi duvarı üzerinde yer alan evlerin kalıntıları bulunmaktadır. Parktaki en büyük kaya evi olan Cliff Palace’ da ortalama 150 oda bulunmaktadır. Odalara ilave olarak yaklaşık olarak 75’den fazla açık alanı da bulunan park, aynı zamanda ziyaretçilerine adeta doğa tarafından sunulan görsel bir şölen yaratmaktadır. Mug House, Square Tower House, Spruce Tree House ve Balcony House, ulusal parkın sınırları içerisinde bulunan ve mutlaka ziyaret edilmesi gereken evler arasındadır.
9. Ekvador – Galapagos Adaları
Büyük Okyanusun doğu kısmına doğru olan uzak ve izole bir konumda yer alan Colon Takımadaları olarak bilinen Galapagos Adaları Ekvador’a bağlıdır. Toplam yüz ölçümü yaklaşık 50.000 km2’dir. Lav akıntılarının zaman içerisinde üst üste birikmesiyle oluşan adalarda halen etkinliğini sürdüren bir de yanardağ bulunmaktadır. Volkanik yapısıyla öne çıkan bu adalar aynı zamanda kendine özgü bir çok biyolojik türe de ev sahipliği yapmaktadır. Galapagos adalarını değerli kılan bir diğer unsur ise Charles Darwin’in “Evrim Kuramı” çalışmasına ilham kaynağı olmasını sağlayan gözlemlerini bu adalardan birkaçında yapmış olmasıdır.
10. Etiyopya – Simen Dağları Milli Parkı
Simen Dağları, Etiyopya’nın kuzeyinde olup UNESCO Dünya Mirasları Listesi’nde yer almaktadır. Dağların arasında vadiler ve dik uçurumlar bulunur. Ayrıca Afrika’da kar yağışının gözlemlendiği pek nadir yerlerden bir tanesidir. İsmini ise Amharca kuzey anlamında gelen Simen kelimesinden alır. Gelada, Habeş kurdu ve Habeş keçisi gibi hayvanların sadece bu bölgede yaşayabildiği bilinmektedir. Bir dönem Etiyopya Yahudilerinin de yerleşim yeri olan Simen Dağları’nda aynı zamanda birkaç tane küçük köy de bulunmaktadır. Hatta, anlatılara göre dağın eteklerinde bulunan Şönke köyünde aynı zamanda islam öğretilerine de yer verilmektedir.
